Ελαφρώς ανομοιογενής, η ταινία Είμαι ο Έρωτας του ιταλού Luca Guadagnino εμφανίζει παρόλα αυτά ενδιαφέρον. Η ταινία δομείται σε δύο επίπεδα «βλέμματος». Ο σκηνοθέτης υιοθετεί μια αντικειμενική-στα όρια της ψυχρής θα έλεγε κανείς-οπτική, όταν εισάγει απρόσκλητος την κάμερά του στο σπίτι των πλούσιων αστών. Με λεπτολόγο, κοινωνιολογικού τύπου, ακρίβεια μας παραδίδει το πορτρέτο μιας αστικής οικογένειας υπό την αρχηγία και καθοδήγηση του πατριάρχη-θεμελιωτή της τεράστιας περιουσίας. Η οικογενειακή γιορτή υπόκειται σε ένα αυστηρό τελετουργικό, που επαναλαμβάνεται σε συνθήκες μαζικής δημοκρατίας και παγκοσμιοποίησης, αντανακλώντας μια παγιωμένη και ξεπερασμένη από τα πράγματα ιεραρχία. Ο χρόνος τρέχει, ενώ τίποτα «θερμό», ασταθές δεν παράγεται εντός του περιφραγμένου κύκλου. Το σήμερα καθορίζεται απόλυτα από το χτες και το αύριο θεωρείται εκ των προτέρων γνωστό, δεδομένο.
Μετά από τη (δεύτερη) απρόσκλητη εισβολή ενός ξένου στοιχείου στην έπαυλη, η αφήγηση παρατά ολοσχερώς το αντικειμενικό βλέμμα και ταυτίζεται με την ηρωίδα-μητέρα ρωσικής καταγωγής, η οποία απεγκλωβίζεται ταχύτατα από το πνιγηρό, οικ(ογενε)ιακό πλαίσιο. Ο σκηνοθέτης ταυτίζεται με την ηρωίδα, «κολλώντας» την κάμερα στο δέρμα της κι ανοίγοντας διάπλατα το κλείστρο στο φως. Η έξοδός της στον κόσμο συνοδεύεται από αναζήτηση, εκκοινωνισμό, αυθυπέρβαση. Η πόλη αποκτά αρχιτεκτονικό νόημα, η φύση παύει να αποτελεί απλά αντικείμενο ζωγραφικής απεικόνισης και συμμετέχει ενεργά στην ανά(σ)ταση ψυχής και σώματος. Ανοίγεται στο πουθενά μια τεράστια χοάνη, που καταπίνοντας πρόσκαιρα την πρωταγωνίστρια, την ξεβράζει αναγεννημένη. Ο Έρωτας είναι ένα ιλιγγιώδες κενό, που ωθεί προς το άγνωστο, αναβαπτίζοντας ταυτόχρονα τις αισθήσεις.
Όταν κάποια στιγμή συναντιούνται οι δύο κόσμοι-διαστάσεις, δεν μπορεί παρά να παραμονεύει ο θάνατος. Κι αυτό γιατί από τη σύγκρουση κοινωνικής ακινησίας κι αισθητηριακής κίνησης νικήτρια βγαίνει πάντα η δεύτερη. Πρόκειται για κοσμολογική σταθερά. Γιατί ωστόσο τη λύση να δίνει ο θάνατος; Διότι μετά από την εισβολή του τυχαίου στο προστατευμένο όλα πλέον είναι πιθανά και τίποτα δεν πρέπει να μας εκπλήσσει πραγματικά. Τα εμπόδια που ορθώνονται στον Έρωτα είναι πολύ αδύναμα, και συντρίβονται από τη θυελλώδη δύναμη και ορμή Του, ανεξάρτητα και πέρα από τις ατομικές βουλήσεις.
3 σχόλια:
...πολύ μου άρεσε αυτό που έγραψες περιγράφοντας την πρωταγωνίστρια και τη σχέση της με το φακό, Γιώργο. Κάτι μου θύμισε από Παζολίνι ωστόσο η υπέροχη ταινία. Δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή τον τίτλο, αλλά και εκεί το "ξένο" στοιχείο είχα κάνει άνω κάτω μια μεγαλοαστική οικογένεια. Μάλιστα στο τέλος ο πάτερ φαμίλιας είχε βρεθεί νεκρός σε χαντάκι που είναι πολύ τραγική ειρωνία αν σκεφτείς ότι έτσι ακριβώς βρέθηκε τελικά νεκρός κι ο ίδιος ο Παζολίνι.
υ.γ. νομίζω ότι είχα να δω ταινία παραγωγής μετά το ΄70 από πέρσι, επιτέλους!...
Γειά σου Μαρία,
Εννοείς μάλλον το Θεώρημα. Άλλης κλάσης ταινία.
Είναι φοβερό ότι είχες να δεις καινουρια ταινια τοσο καιρό, αλλά δεν σε αδικώ. Ο τελευταίος χρόνος ήταν στείρος (με λίγες εξαιρέσεις).
Δεν ήταν σκόπιμο ότι είδα μόνο παλιές ταινίες, είδα ό,τι προσφερόταν και είναι μερικές φορές απογοητευτικό να ξαναζείς εποχές (όπως συνέβη με το Μπόνι κ Κλάϊντ π.χ.) που τίποτα γόνιμο δεν προέβλεψαν για το σήμερα. Αντίθετα και με τις δύο Ιταλικές ταινίες (δεν θυμάμαι αν ήταν το Θεώρημα, μπορεί) που αν τις βάλεις τη μια πάνω στην άλλη που λέει ο λόγος θα σε ταξιδέψουν στο άπειρο.
Κάτι λεπτομέρειες -το χέρι της βοηθού που "έκλεισε" την κουρτίνα, π.χ., ή η αντιδιαστολή του "σου βγάζω τα ρούχα και μαζί όλες τις συμβάσεις" κόντρα στο "σου φοράω τις γόβες για να σε ξανακάνω αυτό που μέχρι χτες κατείχα" πάνω στο μίνιμαλ φόντο, αποδεικνύουν ότι το σινεμά ζει και βασιλεύει στο χώρο της μεγάλης τέχνης και της ακόμα μεγαλύτερης ανοχής σε ό,τι είναι αληθινό.
Θέλω να πω τόσα έργα-μανιφέστα για τη μια και την άλλη απελευθέρωση του ανθρώπου,ντοκιμαντέρ και κραυγές δεν κάναν ούτε για ένα καρέ αυτής της ταινίας. Εκεί που συναντιέται η γύρη με τους αισθητήρες μίας μέλισσας. Μια τούφα κομμένα μαλλιά. Ο τρόπος που δεν κοιτιούνται στα μάτια οι άνθρωποι. Ή που λένε τα άρρητα με τον πέραν της ομιλούμενης γλώσσας τρόπο.
Με τόσα λίγα λόγια, με τόσο γεμάτες εικόνες, με τόση αποστασιοποίηση από την ευκολία καιτα σλόγκαν.
Οι "κριτικές" που αναφέρονται σε μια δυναστεία μεγαλοαστών πρέπει να γράφτηκαν από ανθρώπους που δεν είδαν το έργο. Ή που έχουν ανατραφεί με τι-βι.
χαιρετώ
Δημοσίευση σχολίου